Geert De Bolster
Jouw hond belonen: Het gevaar van externe beloning en de effectieve waarde van intrinsieke beloning
In een wereld die vaak gedreven wordt door externe beloningen, zoals geld, roem en status, zien we dat mensen te vaak de kracht van intrinsieke beloning over het hoofd zien. Externe beloningen kunnen onmiddellijke bevrediging bieden, maar ze kunnen ook ernstige schade aan de geestelijke gezondheid veroorzaken. Denk maar aan het geestelijk gezondheidsprobleem van de 21-ste eeuw: ‘social media addiction’, dat door het overmatig gebruik van de smartphone werd en wordt veroorzaakt.
Het fenomeen van drang naar onmiddellijke bevrediging zien we niet alleen bij mensen maar ook bij honden. Honden kunnen afhankelijk worden van beloningen en voortdurend naar de beloning en signalen die een beloning aankondigen op zoek gaan (zoals het woordje flink, een clicker, bepaald gedrag van hun verzorger, enz.). Daardoor kan de hond geestelijke gezondheidsproblemen ontwikkelen, zoals een functionele stoornis van de prefrontale cortex, een onderdeel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor impuls- en zelfcontrole. Dergelijk structureel lichamelijk probleem kan agressief -, dwangmatig – en verslavend gedrag veroorzaken.
In dit artikel bied ik de bewuste hondenverzorger wat meer info over het gevaar van beloningsgerichte hondentraining. Je leest ook hoe intrinsieke beloning, dat door de praktijk van de connectiemethode® wordt ervaren, welzijn bevorderend is.
Beloningsgerichte hondentraining
Honden verzorgers hebben vaak de neiging om hun pup of hond te trainen met beloning, een manier van trainen die midden de jaren 90 van de vorige eeuw werd ingevoerd. Beloningsgerichte hondentraining bleek een prachtig alternatief te zijn voor de toen geldende aversieve trainingsmethodes.
Ikzelf ben verantwoordelijk voor het verspreiden van deze manier van hondentraining. Enerzijds zorgde de inbreng van deze aanpak ervoor dat honden veel minder fysiek werden gestraft, wat een goede zaak was. Maar anderzijds bleven we ons focussen op ons eigen perspectief en hielden we (onbewust) geen of onvoldoende rekening met het echte welzijn van onze honden.
De verslaving aan externe beloning
Externe beloningen hebben een sterke aantrekkingskracht omdat ze vaak meetbaar en concreet zijn. Voeding, balletjes en andere beloningsvormen zijn allemaal voorbeelden van externe beloningen die honden najagen. Het probleem is echter dat deze beloningen slechts tijdelijk geluk opleveren.
Zodra de externe beloning is verkregen, kan er snel een leegte ontstaan, waardoor honden op zoek gaan naar meer externe prikkels om die leegte te vullen. Dit kan leiden tot een eindeloze cyclus van beloning verwerving zonder echte voldoening. Dit zien we heel duidelijk bij honden die getraind worden voor een specifiek taak als speurhond, politiehond en in de hondensport, maar ook bij huishonden die emotioneel gevoelig zijn en de stress die ze ervaren door angst verdoven door op zoek te gaan naar een externe beloning.
Bovendien is het op zoek gaan naar een externe beloning een belangrijke oorzaak waarom honden geen echte connectie met hun verzorger meer (kunnen) maken.
Het is van cruciaal belang om te begrijpen waarom intrinsieke beloning essentieel is voor ons welzijn en onze levenskwaliteit.
De kracht van intrinsieke beloning
Intrinsieke beloning is gebaseerd op de vreugde en tevredenheid die voortkomt uit de activiteit zelf, niet uit externe beloningen. Het is de voldoening die honden halen uit dingen doen omdat ze er plezier aan beleven, en hun basisnoden worden ingevuld, of omdat ze hen een gevoel van voldoening geven. Intrinsieke beloning is duurzaam en kan het welzijn van honden op vele manieren verbeteren.
Langdurig geluk: Intrinsiek gemotiveerde activiteiten brengen een dieper gevoel van voldoening en langdurig geluk met zich mee, omdat ze niet afhankelijk zijn van externe factoren, zoals voeding en spelletjes.
Stressvermindering: Intrinsieke beloning kan stress verminderen omdat het niet wordt beïnvloed door externe prikkels en verwachtingen.
Ontwikkeling: Doordat intrinsieke beloning waar geluk met zich meebrengt, zijn honden veel rustiger en staan ze meer open voor het ontwikkelen van constructief aangepast gedrag. Pups ontwikkelen zich tot gelukkige huishonden. Honden met probleemgedrag ontwikkelen meer vertrouwen waardoor probleemgedrag kan transformeren.
Het cultiveren van intrinsieke beloning
Met dit artikel wil ik jou inspireren om de connectiemethode® als een levensvisie te beschouwen, een visie die bijdraagt aan het welzijn van jezelf én je hond. Om de voordelen van intrinsieke beloning te ervaren, is het belangrijk om zelf enkele stappen te nemen:
Zelfbewustzijn: Identificeer activiteiten die je oprecht leuk vindt en die jou energie geven. Dit kunnen hobby’s, creatieve uitingen of persoonlijke doelen zijn. Uiteraard zal de intentie om jouw hond te begeleiden vanuit je hart deze intrinsieke bekrachtiging vanzelf veroorzaken, voor jou en je hond.
Kijk naar je hond, welke activiteiten zorgen voor duurzaam geluk bij je hond?
Autonomie: Geef jezelf de vrijheid om intrinsiek gemotiveerde activiteiten na te streven, zonder te veel externe druk of verwachtingen. Stel jezelf de vraag: “past mijn gedrag bij mijn persoonlijke levensvisie?”.
Laat je hond ‘zijn’. Accepteer je hond zoals hij is. Begeleid je pup maar laat hem pup zijn. Mocht je hond probleemgedrag vertonen, ondersteun hem zodat hij minder stress, angst of frustratie dient te ervaren.
Persoonlijke groei: Doe aan persoonlijke ontwikkeling en groei. Dit kan jouw intrinsieke motivatie vergroten.
Breng je hond in omstandigheden die bijdragen tot meer geluk en minder stress. Daardoor kan hij zich verder ontwikkelen tot zijn beste zelf.
Mindfulness: Intrinsieke beloning ervaar je door in het moment te leven en te genieten van de ervaringen terwijl ze zich voordoen. Daarom is beoefening van mindfulness een belangrijke hoeksteen van de connectiemethode®
Jouw hond geniet het meest wanneer hij de mindfulness van zijn verzorger mag ervaren.
Het is niet nodig om externe beloningen volledig te vermijden, maar wel om waakzaam te blijven over de gevaren ervan. Door meer nadruk te leggen op activiteiten die jou en je hond intrinsiek motiveren en voldoening geven, kun je een dieper gevoel van welzijn en geluk in jouw leven bereiken. Intrinsieke beloning is niet alleen duurzamer, maar het stelt je ook in staat om jouw leven te leiden op basis van jouw eigen waarden en verlangens, in plaats van de verwachtingen van anderen of het najagen van doelen.
Op het geluk van jou en je hond,
Geert
Meer lezen?
Wil je meer inspirerende informatie over honden ontvangen? Schrijf je dan hier in.
Laat hier je naam en email achter
Wij nemen je privacy ernstig
Het beheersen van onze cognitieve vermogens en dus de vaardigheid ons zelf te kunnen beheersen is van eminent belang. Dat geldt evenzeer voor onze hond. Volstrekt juist is dat deze vaardigheid niet wordt verkregen door het werpen met balletjes. Evenzeer is juist dat samen zijn, samen lopen, samen beleven net zo leuk voor de hond als voor de mens is. Voor mij is dat een dagelijkse vreugde. Blijven wij kritisch naar ons zelf en naar onze hond kijken, hoeven wij, meen ik, niet bang te zijn voor een verslaving aan materiele beloningen. Mijn waardering is voor mijn hond het allermooiste. Een materiele beloning kan de onderstreping daarvan zijn zoals je denkbeeldig een streep zet onder een tekst waarover je tevreden bent.
Het is in de tijd waarin we nu leven en de prioriteiten van onze huidige maatschappij niet makkelijk een weg te kiezen die tegen de de stroom in loopt. Ik stel vast dat mensen vragen stellen bij de manier van ‘opvoeding’ die wij gekozen hebben voor onze hond. Zeker in de middens van hondenscholen en andere klassieke organisaties (asielcentra, hondenwedstrijden,..) worden wij met gefronste wenkbrauwen bekeken. Wij zijn sinds ruim drie maanden eigenaar van een heel lieve hond (kruising:Shar-pei/Mechelse herder), die jammer genoeg een ferme rugzak met zich meedraagt. Volgens bovenstaanden past enkel een kordate en consequente opvoeding bij onze hond. Wij zelf zijn hier vanaf het begin twijfelachtig tegenover geweest. Toen we echter de connectiemethode leerden ontdekken, kregen we het vertrouwen om met onze hond de uitdaging aan te gaan. Wij stoppen met ons gezin zeer veel tijd (vooral veel wandelen) in onze viervoeter- wat op zich al een basis is voor de ontwikkeling van de ‘band’-. Ook wij merken dat dit gaat met vallen en opstaan, maar de onvoorwaardelijke ‘band’ die wij op onze manier aan het opbouwen zijn, geeft een onevenaarbaar gevoel. We hebben van elkaar nog zeer veel te ontdekken maar het geloof in de werking van de connectiemethode geeft ons de kracht de uitdaging aan te gaan.
Hallo Alain, Bedankt voor deze reactie. Het doet deugd om deze te lezen 🙂
Dus die leuke denkspelletjes en puzzels voor honden horen daar ook bij?
Wanneer de hond daar blij én gelukkig van wordt, uiteraard!