Geert De Bolster
- Categorie: Allerlei
Hondentraining
Wat is hondentraining
Vaak worden hondentraining en hondenopvoeding met elkaar verward. Bij hondentraining wordt de hond vanuit het perspectief van de eigenaar of trainer, vooraf bepaald gedrag aangeleerd. Bij hondenopvoeding zal men de hond trainen om aangepast gedrag van een huishond te ontwikkelen. Beide hebben als doel om het gedrag van de hond te vormen zodat hij gewenst- en aan een bepaalde ‘norm’ beantwoord gedrag gaat vertonen. Hondentraining is een dus breed begrip en je kunt hondentraining op verschillende manieren benaderen. Ook bij de connectiemethode vinden er leerprocessen plaats en is het de bedoeling dat je hond zich leert aanpassen aan het leven in jouw gezin. In dit artikel lees je wat hondentraining is en hoe het vanuit verschillende perspectieven kan benaderd worden. Voor je verder leest: meld je aan voor de gratis online cursus – 6 spelregels om je hond op te voeden.
Hondentraining benaderd vanuit wetenschappelijk onderbouwde leerprincipes
B.F. Skinner een Amerikaans experimenteel psycholoog en één van de grondleggers van het behaviorisme onderzocht hoe leren werkt en legde de leerprincipes vast.
Hondentraining vindt plaats aan de hand van bekrachtiging en straf.
Bekrachtiging, bij de hondeneigenaar vertaalt naar beloning zorgt ervoor dat gedrag zich herhaalt en sterker wordt. Dus wanneer je je hond beloont als hij gaat zitten, zal hij in de toekomst meer gaan zitten.
Straf zorgt ervoor dat gedrag gaat afnemen en uiteindelijk verdwijnt. Dat betekent dat wanneer je een hond gaat straffen op het moment dat hij blaft, hij minder zal blaffen en wellicht uiteindelijk niet meer zal blaffen.
Hondentraining is onderhevig aan wetenschappelijk onderbouwde leerprincipes.
Wanneer je je hond gaat trainen ontstaan er processen als gevolg van conditionering. Conditionering, het woord zegt het: Je hond zal gedrag leren en – vertonen onder bepaalde omstandigheden, voorwaarden of condities.
Je hond leert gedrag vertonen om een beloning te krijgen. Indien de beloning onvoldoende krachtig is, of niet meer wordt gegeven, zal het gedrag weer verdwijnen.
Je hond stopt gedrag om een straf te vermijden. Indien je hond de straf niet hoeft te vermijden omdat je niet in de mogelijkheid bent om je hond te straffen, zal het ongewenst gedrag terug optreden.
Wanneer je je hond gaat trainen om commando’s uit te voeren of om verzorgingshandelingen mogelijk te maken, zal je eerst een trainingsplan maken. Een trainingsplan bestaat uit verschillende stapjes.
- Het aan te leren gedrag wordt onderverdeeld in ministapjes. Je hond leert één stapje naast je te lopen, dan 2,3,4 enz.
- Tijdens de verwervingsfase train je je hond in een prikkelarme en comfortabele omgeving en werk je aan de kwaliteit van het beoogde gedrag.
- Tijdens de vaardigheidsfase train je aan de vaardigheid en het automatisme van het beoogde gedrag. Ook die trainingsfase vindt plaats in een voor je hond, veilige en comfortabele omgeving.
- Daarna train je de beheerfase waar je hond leert onder welke voorwaarde hij het gedrag dient te vertonen en een beloning kan ontvangen. Wanneer het gaat over gedrag afleren, leert je hond onder welke voorwaarden hij de straf wel of niet hoeft te vermijden.
- Een uiteindelijk zal je je hond moeten blijven belonen en straffen om het aangeleerde – of afgeleerde gedrag in stand te houden. Deze fase noemt men de handhavingsfase.
B.F. Skinner onderzocht deze leerprocessen en -principes in een labo. In een labo heeft men als onderzoeker en trainer de omstandigheden onder controle. Als hondeneigenaar kun je de omstandigheden zelden controleren. Jij en je hond verblijven niet in een labo maar leven in een onvoorspelbare en oncontroleerbare wereld. Daarom kent hondentraining zijn beperkingen.
Hondentraining kan nadelig zijn voor het welzijn van je hond
Bij hondentraining bestaat de kans dat er te weinig aandacht is voor het emotioneel welzijn van de hond. Als hondentrainer ben je vooral gefocust op het gedrag dat je voor ogen hebt en minder op hoe het voor de hond is om getraind te worden. Frans de Waal is een bioloog en primatenexpert die onderzoek doet naar emoties en gevoelens van dieren. Hij toont aan dat dieren voelende en intelligente wezens zijn, die net als mensen gewoon gelukkig willen zijn en dat dierentraining vaak hun welzijn in het gedrang brengt.
Frans de Waal is bioloog, hoogleraar psychologie en primatenexpert die onderzoek doet naar emoties en gevoelens van dieren.
Hondentraining benaderd volgens de visie van de connectiemethode®
Honden zijn voelende zoogdieren die in groep leven. Ze leven in groep om voor elkaar te zorgen, elkaar te beschermen en te verdedigen. Ik ga ervan uit dat honden alles in zich hebben om zich te kunnen ontwikkelen tot een volwassen, sociaal en gelukkig huisdier. Honden hebben volgens mij geen training nodig. Wat honden nodig hebben om zich tot een gelukkige gezinshond te kunnen ontwikkelen, zijn juiste omstandigheden en leiding en steun van hun eigenaren of verzorgers.
Omdat je hond zindelijk zou worden, dien je hem enkel te begeleiden zodat hij in de mogelijk is om zijn behoeften op de daarvoor voorziene plaats te doen. Honden willen hun behoeften niet doen in de comfortzone. Uiteraard hebben pups enige ontwikkeling nodig om tot dat bewustzijn te kunnen komen.
Je hond leert naar je te luisteren door je te leren begrijpen. Om dat mogelijk te maken is het noodzakelijk dat jij de eerste stap zet en de hondentaal leert kennen en begrijpen en inzicht krijgt in waarom je hond doet wat hij doet. Eenmaal dat het geval is, heeft je hond geen enkele hondentraining nodig en zal hij jouw als zijn begeleider gaan beschouwen en zich van nature aan het gezinsleven aanpassen.
Je hond traint zichzelf
Omgaan met je hond met de connectiemethode betekent niet dat er geen hondentraining plaatsvindt. Maar jij traint je hond niet. Je hond traint zichzelf. Hij leert zich aan te passen aan de omgeving waarin hij zich bevindt. Jouw aandeel hierin is faciliteren van de juiste omstandigheden en het bieden van leiding en ondersteuning. Maar denken dat jij jouw hond gaat trainen is een illusie. Je kunt enkel controle hebben over je eigen gedrag en dat geldt ook voor jouw hond.
Je hebt geen controle over de omgeving en geen controle over derden.
Je hond heeft geen controle over de omgeving en geen controle over derden.
Denken dat we de controle kunnen hebben over de omgeving of derden resulteert in stress, angst en frustratie en veroorzaakt problemen. Door als hondeneigenaar te beseffen dat je met je hond kunt samenleven door er voor hem te zijn en hem te ondersteunen, beantwoord je aan een van de belangrijkste basisnoden van je hond waardoor je hem gelukkig kunt maken, namelijk de nood aan samenleven en samenwerken met de leden van de sociale groep. Een gelukkige hond zal zich aanpassen aan de omgeving en op een natuurlijke manier gewenst gedrag ontwikkelen.
Je hond traint zichzelf door zich aan de omgeving aan te passen
Net als bij hondentraining zal je hond goede gevoelens opzoeken en negatieve gevoelens willen vermijden. Als eigenaar en verzorger van je hond, ga jij omstandigheden faciliteren waarin je hond zo veel mogelijk neutrale en goede gevoelens zal ervaren, en zal je omstandigheden waarin je hond te veel negatieve gevoelens kan ervaren vermijden. Je neemt met andere woorden jouw verantwoordelijkheid als verzorger van je hond en draagt op die manier bij aan zijn welzijn en geluk. Door deze principes toe te passen faciliteer je de omstandigheden die je hond nodig heeft om zich goed te kunnen ontwikkelen.
Ondersteun de training van je hond
Zoals reeds aangegeven, hebben we geen controle over de omstandigheden en kan je dus niet vermijden dat je hond negatieve gevoelens, afkomstig van stress, angst of frustratie, veroorzaakt door bepaalde omstandigheden, zal ervaren. Maar indien nodig kan je je hond wel helpen om op een goede manier met negatieve gevoelens te leren omgaan. Dat doe je in eerste instantie door goed om te gaan met jezelf. Dat doe je door mild en vriendelijk te zijn voor jezelf en door kennis en inzicht over honden te verwerven. Daardoor zal je zelfvertrouwen ontwikkelen dat vervolgens door je hond wordt opgemerkt en ook meer vertrouwen zal ontwikkelen. Hoe meer vertrouwen je hond ontwikkelt, hoe sneller hij zich aan de omstandigheden van het leven in jouw gezin leert aan te passen. Aanpassen betekent aangepast gedrag ontwikkelen. Je kunt je hond ook extra helpen door hem richting en ondersteuning te bieden.
De training van je hond duurt levenslang
De eerste 150 dagen van het leven van je hond zijn doorslaggevend voor zijn verdere ontwikkeling. Wanneer je hond 150 dagen oud is, zijn de hersenen voor meer dan 85% volgroeid. Alles wat je hond daarna leert wordt dus beïnvloed door wat er reeds aan positieve of negatieve gevoelens werd opgeslagen in het geheugen.
Maar de hersenen van je hond zijn neuro plastisch. Dat is goed nieuws want dat wil zeggen dat je hond zijn hele leven lang kan leren.
Als je de eerste 150 dagen van het leven van je hond waakt op het creëren van de juiste omstandigheden en het bieden van zorg, is de kans heel groot dat je hond zich zonder grote problemen zal ontwikkelen tot een sociaal en gelukkig huisdier. Mocht je door omstandigheden en omdat je je niet bewust was van deze inzichten, vooral hondentraining hebben toegepast, geen nood: je kunt altijd opnieuw beginnen.
Begeleiding door een hondentrainer bij je thuis
Je kunt je laten begeleiden door een hondentrainer aan huis. De connectiemethode heeft een netwerk van gekwalificeerde hondentrainers. We noemen onszelf hondengedragsbegeleiders omdat we je hond niet trainen maar jou coachen om het ontwikkelingsproces van je hond op een effectieve manier te begeleiden.
Laat je hond niet trainen
Laat je hond niet trainen door een hondentrainer. Bouw een band op met je hond, leer zijn taal en zijn gedrag begrijpen. Dat is de basis die je nodig hebt om goed met je hond om te kunnen gaan. De coaching door een hondengedragsbegeleider van de connectiemethode is dan een extra ondersteuning van jezelf zodat jij vaardigheden en vertrouwen zou kunnen ontwikkelen. Want dat is wat jouw hond van je vraagt. Je hond wil niet getraind worden. Je hond wil een begeleider waarop hij kan vertrouwen.
Hoe voelt het voor jou?
Wanneer je je laat begeleiden door een hondentrainer dien je altijd bij jezelf te blijven en te voelen of de adviezen die je ontvangt wel goed bij je voelen. Enkel wanneer iets goed voelt, kan je het ook goed en duidelijk overbrengen aan je hond.
Weet goed wat je wil
Bepaal vooraf goed wat je zelf wil. Waarom heb je een hond in huis genomen? Hoe zie je jezelf als je hond volwassen is of wanneer het probleemgedrag van je hond in goede banen is gestuurd? Houd vast aan dat wat je wil en doe enkel acties die tot het juiste effect leiden.
Krijg wat je nodig hebt
Eenmaal je weet wat je wil, is het makkelijk om te weten wat je nodig hebt om je doel te bereiken. En dat is de taak van een gekwalificeerde hondencoach. Hij of zij heeft de expertise in huis om jou en je hond te bieden wat er nodig is en dat mooie doel te bereiken: Samen met je hond gelukkig te zijn.
Voor je weggaat
Meld je aan voor de gratis online cursus – 6 spelregels om je hond op te voeden
Wil je meer inspirerende informatie over honden ontvangen? Schrijf je dan hier in.
Laat hier je naam en email achter
Wij nemen je privacy ernstig
Een van de meest spannende conclusies van de connectiemethode vind ik de acceptatie van het feit dat wij als mens geen absolute controle over onze hond kunnen hebben, wel absoluut vertrouwen. Wanneer je dit doordenkt, realiseer je je dat het loslaten van de behoefte aan controle leidt tot een zekere angst. Maar ook: bevrijding. Want deze behoefte is beperkend, remmend, terwijl het loslaten bevrijdend is.
Hallo Mathilde, Je kunt de controle pas echt loslaten als je je bewust bent dat je ze niet nodig hebt.
Dat is precies de strekking van mijn opmerking. Ik wil daarbij echter graag de kanttekening plaatsen, dat het gevoel te krijgen, de controle niet nodig te hebben, een lang en moeilijk proces voor de mens is. Daarin ben je als mens alleen succesvol, wanneer erkend wordt dat dit moeilijk voor je is, dat je je angsten durft te zien en te accepteren. Wanneer ik hieraan een kleine suggestie mag verbinden: het helpt mij en andere hondenbazen enorm wanneer er begrip wordt getoond voor deze angst die het loslaten van controle bij ons mensen kan veroorzaken.
Klopt helemaal Mathilde. Dat is wat ik in de praktijk doe. Hondeneigenaren begeleiden om vertrouwen te ontwikkelen. Mildheid en compassie zijn daar 2 krachtige ingrediënten voor.
Hallo,
wij hebben een groot probleem met onze fox terrier.
Hij is verleden zomer aangevallen geweest door een staffordshire.
Sindsdien is zijn gedrag veranderd naar een angstige hond die dit toont door agressief te doen naar andere honden.
Er zit geen kwaad in hem als we hem voldoende de tijd geven om rustig te worden, snuffelt hij dan wel aan de andere hond. Maar de eerste ontmoetingen met een andere hond is toch altijd zeer aanvallend gedrag zodanig dat andere honden daar op reageren. Ik weet niet of dit er nog uit te krijgen is , hoe we hem een ander gedrag aanleren.
Beste Tine,
Bedankt voor jouw vraag.
Ik lees dat jouw hond een traumatische ervaring heeft opgelopen en nu geen vertrouwen meer heeft in een hond die hij niet kent, tot hij zeker is dat hij niet gevaarlijk is. Het zien naderen van een hond en het eerste contact voelt voor hem zeer bedreigend omdat hij nooit van voordien kan inschatten wat de ander gaat doen. Dat komt omdat zijn lichaam wordt overspoeld door zijn emoties en op dat ogenblik niet kan nadenken. Daardoor reageert hij vanuit een automatische piloot. Waarom zou je er iets willen aan doen? Het lijkt me beter het te accepteren en je het vertrouwen te geven dat je er voor hem bent. Zoals je zegt ontwikkelt hij vertrouwen eenmaal hij weet dat er geen gevaar dreigt. Groetjes, Geert
Ik zou graag willen reageren op Tine, ook ik heb een hond die verschillende keren aangevallen is, de eerste keer toen hij 3 maanden, hij is ook alle vertrouwen in andere honden kwijt, daarom ga ik andere honden uit de weg, geef mijn hond ruimte en daar voelt hij zich goed bij. Hij krijgt de afstand die hij nodig heeft en nu gebeurt het zelfs al dat mijn hond gewoon even naar een andere hond kijkt en dan verder doet met hetgeen hij bezig was, meestal ergens snuffelen.
Dag Maike,
Bedankt voor jouw reactie. Groetjes!
Volledig mee eens met bovenstaande redenering. Ik ben van oordeel dat eender waar je met je hond lessen of begeleiding volgt, je niet de hond dient te trainen maar jezelf. Jij bent diegene die de hond dient te begeleiden en niet iets op te dringen. Beiden moeten het vertrouwen in elkander vinden en kunnen krijgen en jij dient als eigenaar het voorbeeld te zijn. Een paard is een schichtig en onzeker dier van nature en ook bij een paard dient het het volste vertrouwen en begeleiding te krijgen van zijn ruiter. Alleen dan als het vertrouwen in zijn ruiter er is, zal het alles aankunnen en durven. Bij een hond is dit ook zo naar mijn mening, vertrouwen in zijn begeleider en de rest volgt vanzelf. Althans dat merk ik dagelijks toch aan mijn 13 maanden jonge Wire Fox Terrier.
Mooi verwoord Alain!
Mijn honden opvoeden volgens de connectiemethode voelt voor mij heel natuurlijk aan. Het lijkt in zekere zin op de eed van Hippocrates: Ik zal naar mijn beste vermogen en om bestwil mijner honden hun een leefregel voorschrijven en nooit iemand kwaad doen. Dank je wel Geert om mij te helpen leren de emotie achter het gedrag van Luca te herkennen en om zijn bestwil te handelen. De connectie, die op deze manier ontstaat, is meer betrouwbaar dan de leiband.
Hey Natalia, Bedankt voor deze reactie. Ik ben blij dat je samen met Luca meer kunt genieten van de wandelingen.
Beste Geert,ik waardeer je info en zie dat je ondertussen andere inzichten koestert.Heb met een wheaten terrier met angst en stress problemen bij je langs geweest een 6 tal jaren geleden.Heb een lange weg afgelegd en uiteindelijk medicatie moeten gebruiken .Een Taboe blijkbaar. Connectie met elk levend wezen is de basis van samengaan door het leven.jammer genoeg zie ik nooit in jouw interessante artikels dat een match die nodig is tussen mensen en hun kinderen en die vaak voor problemen zorgt als die er niet is ook tussen mens en dieren kan voorkomen.Voor een beginnende hondenliefhebber zijn je post wat mij betreft veel te zwaar. Geen afbrekende kritiek naar jullie toe hoor.Groeten Danny Bruyns ,Hondenlover.
Beste Danny,
Bedankt voor jouw bericht en voor de feedback.
Vele groeten,
Geert